Een barbier als tandarts was vroeger heel normaal

Tandheelkunde, iedere dag zijn we ermee bezig. Maar ben jij je eigenlijk wel bewust van de rijke geschiedenis van je vakgebied? Tijd om een tandje terug te schakelen - en soms heel wat tandjes. Leuke weetjes over belangrijke ijkpunten in de historie van de tandheelkunde. Om goede sier mee te maken bij de koffieautomaat.

Tandarts was vroeger geen apart vak. Tot aan de negentiende eeuw werd een rotte tand heel anders behandeld. Zo kon je met tandpijn zomaar in de stoel van een barbier belanden. 

Tanden trekken met een flesopener? 

Vanaf de middeleeuwen tot ver in de negentiende eeuw was tandheelkunde nog geen vak op zich, maar een bezigheid van barbiers en algemene artsen. Die hadden vaak echter geen flauw idee waar ze mee bezig waren. Een bezoek aan de ‘tandarts’ was dus echt een nachtmerrie. Had je kiespijn? Hup, eruit met dat ding! In tegenstelling tot het professionele gereedschap wat nu gebruikt wordt, werd je vroeger onder handen genomen met gewone tangen of zelfs flesopeners. Met wat geluk kreeg je als patiënt een beetje whiskey om de pijn te verdoven, maar meer dan een schietgebedje zat er meestal niet in. Je kunt je voorstellen dat dit lang niet altijd goed ging. Tienduizenden mensen overleden aan mislukte behandelingen, infecties of andere complicaties. 

Vader van de moderne tandheelkunde 

Rond de zeventiende eeuw werd tandheelkunde een op zichzelf staande discipline, waar tevens ook les in werd gegeven. De zeventiende eeuwse Franse arts Pierre Fauchard wordt beschouwd als de vader van de moderne tandheelkunde. Hij maakte gebruik van protheses, maakte vullingen en verwijderde zieke weefsels uit een kies. Daarnaast stelde Fauchard dat uit suiker ontstane zuren de oorzaak zijn van tandbederf.  

De laatste weetjes en uitvindingen

In 1760 slaagde de eerste officiële tandarts op een medische opleiding. Al snel volgden uitvindingen als de tandenborstel, tandpasta, de tandartsstoel en tandheelkundige röntgenfotografie. Pas lange tijd daarna, in 1913, kwam de eerste opleiding voor mondhygiënisten. Een jaar later werd De Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Tandheelkunde (NMT) opgericht. Het is dus een understatement om vast te stellen dat er enorm veel veranderd is. Gelukkig is de techniek flink verbeterd en is ook de omgang met de patiënt nu een stuk aangenamer.